«اقتصاد معاصر» گزارش می‌دهد؛

بندر چانکای پل استراتژیک چین در قلب آمریکای لاتین

افتتاح قریب‌الوقوع بندر چانکای توسط چین، نگرانی‌هایی از جانب مقامات آمریکایی را مطرح کرده است زیرا این تاسیسات به‌خاطر قابلیت‌ها و موقعیت استراتژیک آن، علاوه بر نفوذ اقتصادی چین در آمریکای لاتین، می‌تواند برای اهداف نظامی چین نیز مورد استفاده قرار گیرد.
بندر چانکای پل استراتژیک چین در قلب آمریکای لاتین
کد خبر:۷۰۶۱

به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ بندر چانکای که حدود ۷۸ کیلومتری شمال پایتخت پرو و لیما قرار دارد، به‌ زودی به یکی از بزرگ‌ترین مراکز حمل‌ونقل در سواحل اقیانوس آرام آمریکای جنوبی تبدیل خواهد شد. این بندر که توسط شرکت کاسکو چین و با همکاری یک شریک محلی پرویی ساخته شده، به‌ دلیل موقعیت مناسب خود می‌تواند کشتی‌های بزرگ تجاری را پذیرش کند و به همین دلیل به نقطه‌ای استراتژیک برای تجارت بین قاره‌ای تبدیل شده است. این بندر، نه تنها با افزایش ظرفیت تجاری پرو، باعث رونق اقتصادی این کشور خواهد شد، بلکه آن را به محلی حیاتی در شبکه تجاری جهانی چین تبدیل می‌کند.

فراتر از اهداف تجاری، موقعیت استراتژیک این بندر نزدیک به خطوط کلیدی کشتیرانی و قابلیت آن برای میزبانی کشتی‌های بزرگ -که حتی ممکن است، شامل کشتی‌های نظامی نیز باشد- موجب نگرانی‌هایی در ایالات متحده و دیگر کشورهای غربی شده است. با توجه به اینکه اکنون چین، بزرگ‌ترین شریک تجاری آمریکای جنوبی محسوب می‌شود، این تاسیسات نفوذ پکن بر مسیرهای تجاری حیاتی را بیش از پیش گسترش می‌دهد. 

زمینه تاریخی و استراتژی اقتصادی چین در آمریکای لاتین 

روابط اقتصادی چین با آمریکای لاتین، به‌ ویژه تحت ابتکار کمربند و جاده، طی دو دهه گذشته به‌ طور قابل توجهی توسعه یافته است. هدف این ابتکار که در سال ۲۰۱۳ آغاز شد، ایجاد پیوندهای جهانی از طریق سرمایه‌گذاری‌های گسترده در زیرساخت‌ها، به‌ ویژه در مناطق در حال توسعه بود. تاکنون بیش از ۲۰ کشور در آمریکای لاتین و منطقه کارائیب، به این پروژه پیوسته‌اند و از سرمایه‌گذاری چین در زیرساخت‌ها، انرژی و دیگر بخش‌ها استقبال کرده‌اند. پرو، به‌ دلیل دارا بودن منابع غنی معدنی و نزدیکی به مسیرهای کلیدی دریایی، شریک جذابی برای چین در این زمینه محسوب می‌شود.

برای چین، سرمایه‌گذاری در بنادر، راه‌آهن‌ها و پروژه‌های انرژی در آمریکای لاتین با هدف استراتژیک تامین دسترسی به منابع خام و ایجاد یک شبکه تجاری بین‌قاره‌ای پایدار، همسو است. بندر چانکای نمونه‌ای از این تلاش بوده، چراکه امکان حمل‌ونقل کالاهای چینی به بازارهای آمریکای جنوبی را فراهم می‌کند و به پرو، امکان گسترش ظرفیت صادرات به آسیا را می‌دهد.

ایالات متحده، آمریکای لاتین را به‌ عنوان منطقه نفوذ خود قلمداد کرده و این منطقه را به‌ اصطلاح «حیات خلوت» خود می‌نامد. با این حال، سرمایه‌گذاری‌های گسترده چین، این معادلات قدرت را تغییر داده و آمریکا این تحولات را به‌ عنوان تهدیدی برای نفوذ ژئوپلتیکی خود تلقی می‌کند. مشارکت چین در آمریکای لاتین، از جمله بندر چانکای، نگرانی‌هایی را در خصوص کشیده شدن این منطقه به حوزه نفوذ چین و تضعیف منافع امنیتی آمریکا و متحدانش به همراه داشته است.

انگیزه‌های استراتژیک چین پشت پروژه بندر چانکای

از دیدگاه استراتژیک، بندر چانکای برای چین مزایای متعددی به همراه دارد که عبارتند از:

تقویت اتصال تجاری: با ایجاد یک پایگاه لجستیکی در پرو، چین می‌تواند تجارت بین آسیا و آمریکای جنوبی را تسهیل کند.

تامین منابع خام: آمریکای لاتین غنی از منابع مهمی مانند مس، لیتیوم و سایر مواد معدنی بوده که برای صنایع در حال رشد چین ضروری هستند. پرو به‌ عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان مس در جهان، این بندر را به یک حلقه حیاتی در زنجیره تامین مواد خام چین تبدیل می‌کند.

حضور نظامی و امنیتی: طراحی این بندر به‌ عنوان تاسیسات عمیق آبی، امکان استفاده نظامی را فراهم می‌کند و نگرانی‌های آمریکا را برانگیخته است، چراکه این بندر می‌تواند به‌ عنوان پایگاهی برای استقرار کشتی‌های نظامی چین در آینده عمل کند و به چین امکان قدرت‌نمایی در منطقه را بدهد.

نفوذ دیپلماتیک: با سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های حیاتی، چین وابستگی اقتصادی کشورها را افزایش داده و نفوذ خود بر کشورهای آمریکای لاتین را تقویت می‌کند و در عین حال به این کشورها جایگزین‌های مالی‌ای ارائه می‌دهد که اغلب با شرایط سیاسی همراه نیستند. 

واکنش آمریکا و نگرانی‌های ژئوپلتیک 

ایالات متحده نگرانی‌های جدی در خصوص افزایش نفوذ چین در آمریکای لاتین ابراز کرده است. ژنرال لورا ریچاردسون، رئیس فرماندهی جنوبی ایالات متحده در خصوص ماهیت دو گانه بندر چانکای، ابراز نگرانی کرده و هشدار داده که این تاسیسات ممکن است تا به‌ عنوان پایگاهی برای نیروهای نظامی چین عمل کند. ایالات متحده، این بندر را به‌ عنوان بخشی از استراتژی گسترده‌تر چین برای ایجاد نفوذ بر مکان‌های استراتژیک در امتداد مسیرهای تجاری دریایی می‌بیند.

در پاسخ به این شرایط، ایالات متحده در تلاش است تا کشورهای آمریکای لاتین را به بازنگری در همکاری‌های خود با شرکت‌های چینی، به‌ ویژه در بخش‌های مخابرات و انرژی، تشویق کند. آمریکا به دنبال طرح جدیدی (مشابه طرح مارشال پس از جنگ جهانی دوم) برای سرمایه‌گذاری در آمریکای لاتین است. هدف این طرح، مقابله با نفوذ چین از طریق ارائه گزینه‌های مالی رقابتی برای کشورهای آمریکای لاتین خواهد بود.

برای پرو، پروژه بندر چانکای مزایای اقتصادی چشمگیری به همراه دارد. پیش‌بینی می‌شود، این بندر ظرفیت تجاری را افزایش و هزینه‌های حمل‌ونقل را کاهش دهد و همچنین فرصت‌های شغلی ایجاد و چه‌بسا به رشد اقتصادی منطقه کمک کند. همچنین این پروژه، پرو را به‌ عنوان دروازه‌ مهمی برای تجارت با اقیانوس آرام و ایجاد پیوندهای تجاری قوی‌تر با چین و سایر بازارهای آسیایی تقویت می‌کند.

با این حال، پرو با چالش‌های دیپلماتیک نیز روبه‌رو است. همکاری با چین مزایای اقتصادی فوری و توسعه زیرساخت‌هایی را به‌ همراه دارد اما در عین حال پرو را در میان کشمکش ژئوپلتیکی بین چین و ایالات متحده قرار می‌دهد.

ارسال نظرات